© 2023 | DyoB – Steenweg 79/1, 3450 Herk-de-Stad
Een artikel over hoe stresssymptomen ons natuurlijk gehoor kunnen veranderen.
We doen dagelijks 101 dingen om aan alle verwachtingen te kunnen voldoen. Er zijn 10-tallen mensen die iets van je gedaan willen hebben, zowel privé als op het werk. Stress lijkt dan ook de ziekte van de tijd die niemand spaart. Stress is ondertussen een beladen en negatief woord geworden. Maar is dat wel zo?
Er is niks mis met een beetje gezonde stress. Vaak hebben wij stress nodig om goed te kunnen presteren en ons goed te voelen. Stress wordt maar een probleem als de situatie ons overstijgt en we niet de middelen kennen om hiermee om te gaan.
Bij stress ontstaat er een natuurlijke reactie in het lichaam die ons snel en alert laat reageren op “gevaar”. Gelukkig bezitten we deze reflex die ons in de oertijd in gereedheid bracht om actie te ondernemen. Een belangrijk overlevingsmechanisme dus! In een 1ste fase wordt er adrenaline aangemaakt (bijnieren), onze polsslag en ademhaling versnellen en de bloeddruk stijgt. Zo zijn we klaar om te vechten. Vandaag de dag worden we niet meer bedreigd door wilde dieren, maar wel geconfronteerd met andere, minder levensbedreigende situaties waarbij we nog steeds gebruik maken van ditzelfde oer mechanisme.
Als een situatie dreigend of oncontroleerbaar blijft, zal na enkele minuten een 2de mechanisme in werking treden, namelijk het hormoon cortisol wordt aangemaakt in de bijnierschors (stresshormoon). Dit hormoon zorgt er onder andere voor dat we emotionele ervaringen beter onthouden. In feit is stress dus niets meer dan een biologische reactie op een potentieel gevaarlijke situatie.
Die extra alertheid die we zien bij mensen die onder langdurige stress staan, zien we vaak in onze luistertesten in de vorm van negatieve antennes of zijdewisselingen in de lage tonen.
Bij een kind kan zo’n negatieve radar vooral concentratiestoornissen geven. Kinderen die de lage frequenties té goed waarnemen, horen eigenlijk alles : een vlieg, een stift die valt, de buurjongen die fluistert achter hen, een auto die voorbij komt,….De natuurlijke filter in zijn of haar gehoor filtert niet voldoende uit en letterlijk “alles” is belangrijk aangezien het ook wordt waargenomen aan een sterke intensiteit.
Bij een volwassene zijn deze zelfde symptomen echter anders. Ze tonen aan hoezeer iemand controle probeert te houden over alles. Hij of zij beschikt over een continue alertheid die inderdaad nog stamt uit de oertijd. Je staat voortdurend klaar voor mogelijke (gevaarlijke) situaties. Dit zorgt ervoor dat deze mensen ook innerlijk moeilijk tot rust kunnen komen. Hun zenuwstelsel staat constant onder stroom en vroeg of laat gaat dit zich wreken. Langdurige stress kan immers leiden tot overbelasting en uitputting. In het ergste geval mondt dit uit in overspannenheid of zelfs een burn-out.
Bij langdurige stress wordt er steeds meer cortisol aangemaakt en gaat deze situatie zelfs de structuur van onze hersenen veranderen! Cortisol is een neurotoxische stof die bij te grote hoeveelheden in het bloed de hippocampus beschadigt. De hippocampus heeft normaal gezien een remmende functie op de hypothalamus en de “stress-as”. Wanneer dit proces niet meer goed gereguleerd is, resulteert dit in een vicieuze cirkel : stress leidt tot meer stress en een blijvende productie van cortisol…..
Wanneer het zenuwstelsel onder stress staat, zien we vaak meerdere zijdewisselingen in de botgeleiding, onze zogenaamde stresspunten. Deze stresspunten blokkeren voor een stuk onze thalamus die functioneert als een soort ”relais”, waarbij alle informatie die binnenkomt via een “klik-klaksysteem” van het ene naar het andere punt geleid wordt, alvorens het naar de cortex gestuurd wordt. Hoe meer zijdewisselingen in de botgeleiding, hoe meer er sprake is van een soort “zigzag route”. Dit verlangzaamt de informatieverwerking en je verliest enorm veel energie in je lichaam. Deze energie gaat via de amygdala het lichaam in en kan zorgen voor psychosomatische verschijnselen, : rugpijn, migraine, maagpijn, nek- en schouderklachten, hoofdpijn,….
Tijd om te ontstressen!
Je kan kiezen voor tijdelijke oplossingen (dagje shoppen, avondje sauna,….) maar deze gaan eigenlijk niks veranderen aan de oorzaak van de stress of aan de manier hoe je ermee omgaat. Een kuur luistertherapie helpt om je zenuwstelsel tot rust te brengen. Het leert je anders om te gaan met stress en ook resistenter te worden tegen stress. Wij kiezen hierbij voor het kalmeren van de hersenen in eerste instantie om ze nadien te dynamiseren. Maar eerst moet we de thalamus deblokkeren.
Burn-out
Een burn-out treft vaak mensen die perfectionistisch ingesteld zijn of erg gedreven zijn. Het gaat dus vaak om zeer bevlogen mensen, denk aan workaholics, zelfstandigen, mensen in een functie met hoge targets,…. Bedenk ook om “burned-out” te zien moet je eerst “on fire “geweest zijn! Ze leggen de lat voor zichzelf altijd hoog en pushen zich steeds ervoor te gaan zonder te luisteren naar hun lichaam en zonder rust te nemen.
Minister van Volksgezondheid Maggie de Bock erkende op 27/11/2016 burn-out als beroepsgerelateerde ziekte. Een burn-out kent dan ook meerdere oorzaken dan enkel werkgerelateerde oorzaken. De cijfers illustreren dat er evenveel mannen als vrouwen lijden aan overspannenheid. Deze overspannenheid komt het vaakst voor in de gezondheidssector. Bij dokters vertonen 53% een verhoogd niveau van emotionele uitputting, 41% geeft aan te kampen met een verhoogd niveau van algemene stress.
Hoe is dit mogelijk? 40 jaar geleden sprak amper iemand hierover. Is onze maatschappij zwakker geworden? Kunnen we minder aan? Of is de werkdruk en de belasting te hoog?
Begin jaren 70 werd de term burn-out geïntroduceerd door psychoanalyticus H.J. Freudenberger (USA). Hij stelde vast dat toegewijde en enthousiaste werknemers op een jaar tijd konden veranderen naar onverschillige, afstandelijke hulpverleners met een resem aan klachten. Mensen met dergelijke problemen nemen de laatste jaren alsmaar toe. Mogelijke verschuivingen die aan de grondslag liggen zijn :
- Op korte termijn heeft er zich een verschuiving voorgedaan van handenarbeid naar hoofdarbeid. Door de vooruitgang van de technologie en het automatiseren zijn we meer gaan bestuderen in plaats van uitvoeren. Het gebruik van de computer en andere elektronische devices versterkt dit nog veel meer.
- De mentale, sociale en emotionele belasting van het werk is enorm toegenomen. Er wordt een groter beroep op jou gedaan als persoon. Je bent voortdurend bereikbaar (gsm) en je hebt geen vrije tijd meer.
- D rolpatronen thuis zijn sterk veranderd. Vroeger zorgde de vrouw voor het huishouden en de man ging uit werken. Vandaag de dag komt dit veel minder voor waardoor de huistaken na het werk verdeeld moeten worden. Er zijn dus duidelijk minder rust- en ontspanningsmomenten thuis.
Burn-out behandelen
Wat als langdurige stress nu effectief leidt tot overspannenheid of burn-out?
Dan is het een kwestie van snel en adequaat te reageren op verschillende vlakken en gericht aan herstel te werken.
Een burn-out is vrij gemakkelijk te herkennen in een luistertest aangezien de antennes in de hogere frequenties gaan afvallen in de luchtgeleiding (hersendynamiek en mentale energie). Hierdoor kan het oor de hersenen niet meer voldoende opladen, waardoor er te veel energie in de lagere frequenties verloren gaat en er een constant gevoel van moeheid aanwezig is. In tegenstelling tot iemand met een depressie, ligt iemand met een burn-out nog goed in de functionele hoorzone, wat betekent dat er nog voldoende productie van enforfine is. Iemand met een burn-out kan zich nog wel verheugen op bepaalde dingen! Ook de innerlijke antennes zijn vaak nog sterk genoeg waardoor de persoon in kwestie een positieve ingesteldheid behoud, enkel zijn mentale kracht is op. Ook is het mogelijk dat je, lang voor de uiteindelijke diagnose van burn-out gesteld is door een arts, er al een waarschuwing te zien is aan het rechteroor. Oppassen geblazen dus en snel een audiologietest laten uitvoeren!
Het is eveneens belangrijk om je situatie goed te begrijpen : welke zijn de mogelijke oorzaken van mijn burn-out, welke zijn mijn stressbronnen, welke zijn mijn energiegevers en energievreters, op welke symptomen van spanningsklachten moet ik letten, hoe hou ik een stressdagboek bij,….? Via coaching gaan we dieper in op dit geheel om te evolueren naar een mooi herstelplan om herval te vermijden. Neem nu contact!
(Inhoud artikel gebaseerd op bron van Astrid Vervoort – newsletter MBL)